10 συμπεράσματα για το ΣΤΕ και τα αΣΤΕρια της πολιτικής

Η απόφαση του ΣτΕ για το νόμο Παππά και κυρίως όσα προηγήθηκαν της απόφασης, οδηγούν σε πολλά συμπεράσματα και για το ΣτΕ και για τη Δικαιοσύνη και για την ίδια την κυβέρνηση και τα αντιπολιτευόμενα κόμματα.

του Κώστα Βαξεβάνη
Θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω με ένα συμπέρασμα που δεν είναι δικό μου αλλά της μάνας μου, η οποία είναι αγράμματη γυναίκα και μάλλον εκφράζει αυτό που οι περισσότερο εγγράματοι ξεχνάνε, δηλαδή τη μεγάλη εικόνα μέσα στην οποία διαδραματίζεται κάτι, επειδή είναι προσηλωμένοι στο μικρό και τυποποιημένο:
1. “Πρώτη φορά, κανάλια, πολιτικοί, κόμματα, δικαστήρια , κουστουμαρισμένοι αλλά και απατεώνες που τους ξέρουμε πια με το μικρό τους ήταν όλοι μαζί ενάντια σε μια κυβέρνηση”. Όσα συνέβησαν, προσθέτω, δεν ήταν μάχη για τη συνταγματικότητα, αλλά μάχη για συγκεκριμένα συμφέροντα και κυρίως μάχη για να πέσει η κυβέρνηση. Το πώς δόθηκε η μάχη αυτή και αν ήταν “συνταγματική”, “θεσμική” ή άθλια επίθεση με όλα τα μέσα και τα Μέσα, θα το δούμε πιο κάτω.
2. Επιτέλους, η κυβέρνηση και μαζί της ο κόσμος δείχνει να κατάλαβε, πως η παραμυθένια κατασκευή που αναπαράγεται ως κλισέ και θέλει να έχουμε “εμπιστοσύνη στην Ελληνική Δικαιοσύνη” επιτέλους σπάει. Όχι, στη Δικαιοσύνη έχεις εμπιστοσύνη όταν κάνει τη δουλειά της, όπως στη δημοσιογραφία και την πολιτική. Σε κάθε άλλη περίπτωση η Δικαιοσύνη πρέπει να εξηγεί και να απολογείται. Η θεσμική της λειτουργία, ως μία από τις εξουσίες δεν μπορεί να είναι η χωρίς όρους αποδοχή του άδικου, του κατασκευασμένου, του κοινωνικά ασύμφορου μόνο και μόνο “επειδή το είπε η Δικαιοσύνη”. Αν η Δικαιοσύνη έκανε τη δουλειά της (όπως η πολιτική και η δημοσιογραφία επιμένω) δεν θα ήμασταν στην κατάσταση που είμαστε
3. Το ΣτΕ, αυτό το Ανώτατο δικαστήριο, απέδειξε πως είναι ένα συντηρητικό όργανο, που κατά καιρούς (δυστυχώς πολύ συχνά) αντιλαμβάνεται το ρόλο του ως ένα κράτος δικαστών. Στην ιστορία του, έκρινε συνταγματικά τα μνημόνια, τις περικοπές μισθών, το PSI, το κλείσιμο της ΕΡΤ. Με την απόφασή του για το νόμο για τις τηλεοπτικές άδειες δεν αποκαθιστά καμιά συνταγματικότητα, αφού το ίδιο έχει γνωμοδοτήσει πως το καθεστώς που υπάρχει και στο οποίο επιστρέφουμε είναι επίσης παράνομο. Στην καλύτερη των περιπτώσεων και την πιο αθώα δηλαδή, το ΣτΕ λειτουργεί ως
ένα όργανο τυποποιημένης και φορμαλιστικής απονομής Δικαιοσύνης, που δεν μπορεί να δει πέρα από τις κολώνες του περιστυλίου του κλασσικού κτηρίου όπου στεγάζεται. Χαρακτηρίζει κάτι αντισυνταγματικό, ενώ το ήδη υπάρχον είναι αντισυνταγματικό και άνομο. Έτσι στην απόφασή του για το νόμο είναι άκαμπτο χρονικά και δίνει εντολή να ξεκινήσουν όλα από την αρχή με τον ορισμό του ΕΣΡ, αλλά στην αποδοχή της παλιότερης κατάστασης, εμφανίζει ανεκτικότητα και κατανόηση. Χαρακτηρίζει δηλαδή ένα νόμο αντισυνταγματικό για να γυρίσουμε σε μία δεδομένα αντισυνταγματική κατάσταση η οποία είναι και επιζήμια κοινωνικά. Παίρνει επίσης την απόφαση να επιστραφούν με τον τρόπο αυτό 250 εκατομμύρια σε αυτούς που τα έχουν και δεν τα πλήρωσαν ποτέ για να έχουν συχνότητες.
4. Ας μη γελιόμαστε, το ΣτΕ μπορούσε να χαρακτηρίσει το νόμο και συνταγματικό και αντισυνταγματικό και ό,τι ήθελε. Αν έκανε την παραδοχή (όπως την έκανε) πως απαιτείται ΕΣΡ, ο νόμος είναι αντισυνταγματικός. Αν αντιθέτως έκανε την παραδοχή πως υπάρχει δημόσιο συμφέρον και ισχυροί λόγοι που δεν ενεργοποιήθηκε το ΕΣΡ και ότι επιπλέον πως δεν υπάρχει δυνατότητα να υπάρξει καθεστώς νομιμότητας αν απορριφθεί ο νόμος, τότε θα πηγαίναμε στη συνταγματικότητα.
5. Ο λόγος που δεν το έκανε αυτό το ΣτΕ, δεν είναι πως “αυτή ήταν η κρίση των δικαστών”. Αυτή ήταν η κρίση των δικαστών, που συμμετέχοντας σε ένα πολιτικό και όχι δικαστικό μόνο παιχνίδι, επέλεξαν να δώσουν και ένα πολιτικό μήνυμα το οποίο εξέφρασε αμέσως μετά την απόφαση η ΝΔ με ανακοίνωσή της. Πως πρέπει να πάμε σε εκλογές, να παραιτηθεί ο Παππάς, πως ηττήθηκε κατά κράτος η κυβέρνηση. Καμιά Δικαιοσύνη δεν αφουγκράστηκαν για να μας ρίξουν στο όνομα της Συνταγματικότητας σε αποδεδειγμένη Αντισυνταγματικότητα και διαπλοκή. Αντιθέτως αφουγκράστηκαν τα μηνύματα από πολιτικούς και επιχειρηματίες, που έλεγαν πως “τώρα είναι η ευκαιρία να πέσει η κυβέρνηση και να τους τελειώσουμε”. Πέρα από τα ανοιχτά μηνύματα των ΜΜΕ υπήρχαν και κλειστά μηνύματα που στέλνονταν με αγγελιοφόρους. Δεν υπόσχονταν σε όλους τους δικαστές απαραίτητα. Ήταν αρκετό να απευθυνθούν στα συντηρητικά αντανακλαστικά τους και να τους θυμίσουν πως είναι σώμα από το σώμα τους και συμφέρον από το συμφέρον τους που θέλει την διαπλοκή τακτοποιημένη και όχι σε αναταραχή.
6. Η αντιπολίτευση και κυρίως η ΝΔ, χρησιμοποίησαν την υπόθεση των «αδειών» για δύο λόγους. Για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των καναλαρχών, του βασικού κομματιού της διαπλοκής και για να εισπράξουν πολιτικά την απόρριψη του νόμου. Η ΝΔ ζητά εκλογές και οι υπόλοιπες Σαλώμες των Ποταμών, την κεφαλή του Παππά επί πίνακι. Αν τους ένοιαζε η νομιμότητα θα την είχαν επιβάλει και αν ανησυχούσαν για την συνταγματικότητα θα μίλαγαν απλώς για την αντισυνταγματικότητα ενός νόμου (από τους πολλούς που κρίθηκαν αντισυνταγματικοί) και δεν θα το εμφάνιζαν ένα νόμο που μάλιστα ακυρώνεται, ως την καταστροφή της Ελλάδας. Είναι τουλάχιστον γελοίο να ζητάς να πέσει η κυβέρνηση για μια απόφαση του ΣτΕ. Η σιγουριά τους ότι «ελέγχουν το ΣτΕ» (ο ΣΚΑΙ ανακοίνωσε την απόφαση τρεις ώρες πριν βγει με λεπτομέρειες) τους έκανε να μεγιστοποιήσουν το θέμα για να εισπράξουν και μεγάλη νίκη. Το αποτέλεσμα ήταν να πρέπει τώρα με το νέο νόμο Παππά που θα κατατεθεί, να απαντήσουν αν θα τον ψηφίσουν, αν θέλουν δηλαδή να πληρώνουν οι καναλάρχες και να θεσπιστούν κανόνες στη μεταβατική περίοδο.
Επίσης θα πρέπει να ορίσουν το ΕΣΡ που ανέδειξαν σε τόσο πολύτιμο και αναγκαίο. Φαίνεται πως κυρίως ο Κυριάκος Μητσοτάκης πέφτει θύμα των βεβαιοτήτων που του δίνει το παλιό σύστημα, το οποίο αποσυντονίζεται όμως όταν η κυβέρνηση πάει σε άλλο σχεδιασμό γρήγορα.
7. Η κυβέρνηση από τη μεριά της , μάλλον κατάλαβε πως η προσπάθεια να ακυρώνεται η νομοθετική και εκτελεστική εξουσία, ειδικά σε μεγάλα θέματα όπου υπήρχαν αποφάσεις για ανατροπές, μέσα από τη λειτουργία της δικαστικής εξουσίας, δεν είναι θεσμική απαίτηση αλλά τρυκ των αντιπάλων που χρησιμοποιούν τα θεσμικά προπύργια με τους ανθρώπους τους. Οι εξουσίες είναι μεταξύ τους διακριτές και οι αποφάσεις για την αλλαγή στην κοινωνία πρέπει και μπορούν να προχωρήσουν, αρκεί η κυβέρνηση να μην προενοχοποιείται από “θεσμικές” δηλώσεις τύπων όπως ο Βενιζέλος που είδαν θεσμική απρέπεια στην κυβέρνηση. Ήταν τραγικό που όλο αυτό το διάστημα, η κυβέρνηση και οι υπουργοί δεν βγήκαν να υπερασπιστούν τις επιλογές τους από το φόβο μήπως τους προσδώσουν την κατηγορία πως παρεμβαίνουν στη Δικαιοσύνη. Αν είναι έτσι ας μη νομοθετούν και ας μην εξηγούν γιατί ψηφίζουν τους συγκεκριμένους νόμους. Να παραδώσουν τη διακυβέρνηση της χώρας σε δικαστικούς
8. Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός εύχομαι να κατάλαβαν, πως αυτό το ψευδοθεσμικό παιχνίδι που εγκλώβιζε την κυβέρνηση στην απραξία και στη σιωπή για να αποφασίσει η Δικαιοσύνη (ποιά Δικαιοσύνη άραγε;) , παίχτηκε και από παράγοντες μέσα στην κυβέρνηση με κύριο τον Υπουργό Δικαιοσύνης Νίκο Παρασκευόπουλο. Θέλοντας να διατηρήσει “θεσμικό φωτοστέφανο” , στην πραγματικότητα να είναι αρεστός στο “μέσο δικαστή” όπως του αρέσει να λέει, ως υπουργός δεν περιέγραψε ποτέ πώς εξυπηρετείται τελικώς η Δικαιοσύνη στην περίπτωση του νόμου Παππά. Φαντάζομαι πως όταν κάποιος δολοφόνος δικάζεται, ο κύριος Παρασκευόπουλος δεν θα αρνηθεί να πει τι είναι έγκλημα και τι όχι γιατί αποφασίζει η Δικαιοσύνη; Προφανώς και όχι. Άλλο πράγμα το έγκλημα και άλλο αν κάποιος συγκεκριμένος είναι εγκληματίας. Βρείτε μια δήλωση Παρασκευόπουλου που υποστηρίζει πως ο νόμος Παππά, αποδίδει Δικαιοσύνη, τάξη και εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Αντιθέτως ο κύριος Παρασκευόπουλος, ακόμη και όταν αποκαλύφθηκε πως Αντιπρόεδρος του ΣτΕ είχε παραβεί το καθήκον του και ήταν πιθανόν εκβιάσιμος (πέρα από κακός δικαστής), με επιμονή παρουσίαζε το θέμα ως ροζ ιστορία. Αλήθεια ο κύριος Παρασκευόπουλος, έστειλε τα επίμαχα mails στον Άρειο Πάγο ή μόνο τα δημοσιεύματα για το δικαστή; Αν δεν έστειλε τα mails στα οποία ο ίδιος ο δικαστής περιγράφει την άνομη πράξη του, πώς τελικώς θα διαπιστωθεί και θα τιμωρηθεί η παράβασή του; Εκτός αν πιστεύει παρά το θεσμικό του χαρακτήρα του, πως είναι ο ίδιος Εισαγγελέας που αποφαίνεται για τα προσωπικά δεδομένα.
9. Η κυβέρνηση οφείλει να καταλάβει πως υπάρχουν δύο τρόποι για να πορευτεί και να ανατρέψει την αρρωστημένη κατάσταση στην κοινωνία. Ο ένας είναι να συνδιαλέγεται με αυτούς που πρέπει να ανατρέψει και να προσπαθεί να εξασφαλίσει τις καλές διαβεβαιώσεις τους τις οποίες στη συνέχεια θα μεταφράσει σε ευρεία συναίνεση. Αυτό είναι ένας συνεχής εγκλωβισμός σε μια κατάσταση παθογένειας. Είναι εύκολο να εγκλωβιστεί ακούγοντας τους λεγόμενους «θεσμικούς φόβους» των τεχνοκρατών και των νομικιζόντων. «Μην κάνουμε αυτό γιατί θα προκαλέσουμε αναταραχή ή αντίδραση», «τι θα πουν οι τάδε» κλπ. Ο μοναδικός τρόπος είναι να βγει από το πλαίσιο που την στριμώχνουν και να επιστρέψει στην πολιτική της άπλα όπου οι «άλλοι» δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν ως σοφοί γραφείου. Αν θέλει να αλλάξει τα πράγματα πρέπει να τα ανατρέψει. Οι ανατροπές δεν γίνονται με φοβικές συμβουλές δικηγόρων ή έκφραση συμπάθειας από παλιούς εχθρούς που τώρα προσκυνάνε, αλλά με πολιτικό σχεδιασμό και σαφή στόχο. Όχι, οι νόμοι δεν είναι καλοί αν τους αποδεχθεί ο κάθε Βαρδινογιάννης ή αν δημιουργηθούν υψηλές συμμαχίες γύρω τους, αλλά όταν εξυπηρετούν. Αν λοιπόν εξυπηρετούν, τότε υπεύθυνη για να τους εφαρμόσει είναι η κυβέρνηση και πρέπει να το κάνει αταλάντευτα, χωρίς να φοβάται αν θα κατηγορηθεί από το ΣΚΑΙ για παρανομία.
Πρόβλημα για την κυβέρνηση δεν υπάρχει όταν τα κανάλια κατηγορούν τον Παππά, αλλά όταν θα σταματήσουν να το κάνουν.
10. Η παραμονή της κυβέρνησης στην εξουσία δεν σχετίζεται μόνο με το πόσο ανταποκρίνεται στις κοινωνικές απαιτήσεις αλλά και στο πώς δηλώνει ότι κυβερνά. Η αντιπολίτευση και τα κανάλια δημιουργούν καθημερινά μια εικόνα αποσύνθεσης και καταστροφής την οποία φιλοδοξούν να εισπράξουν πολιτικά. Η εικόνα αυτή ανατροφοδοτεί το επιχείρημα της παρένθεσης ΣΥΡΙΖΑ. Η επικράτηση της εικόνας αποσταθεροποίησης οδηγεί από την άλλη σε πολιτική αμηχανία την κυβέρνηση. Η λύση δεν είναι να απαντά πως είναι καλή και δεν πέφτει. Η λύση είναι να δείξει σε όλους ότι κυβερνά. Να καταλάβουν δηλαδή ποιός κυβερνά αυτό τον τόπο.

Σχόλια