Θάνου Καμήλαλη στα Μικρόβια
Η σάτιρα δεν έχει όρια. Όταν όμως μετατρέπεται σε προπαγάνδα, τα δεδομένα αλλάζουν. Στην τελευταία εκπομπή τους για την φετινή τηλεοπτική χρονιά οι Ράδιο Αρβύλα επέλεξαν να ασχοληθούν με τα πολιτικά δρώμενα και το ζήτημα της διαπραγμάτευσης. Τίποτα μεμπτό μέχρι εδώ, οι αντιρρήσεις βρίσκονται στο περιεχόμενο. Το σκετς απεικονίζει μια μεσόκοπη και υπεροπτική γυναίκα, την Ελλάδα, που ζητάει δάνειο από την τράπεζα, την Ευρώπη. Βρίσκει αρκετούς υποστηρικτές, κάτι ανησυχητικό αλλά και αρκετά λογικό, καθώς μέσα συνωστίζονται όλοι οι μύθοι της μνημονιακής περιόδου, από το "Μαζί τα φάγαμε" μέχρι τον "Ευρωπαίο - σωτήρα"...
Στη συνέχεια θα γίνει μια προσπάθεια να αποδομηθούν τα κύρια και πιο "επικίνδυνα" σημεία του σκετς, με τη μορφή απαντήσεων στις αποστροφές του λόγου των πρωταγωνιστών.
"Θέλω δάνειο για να πληρώσω μισθούς και συντάξεις"
Το παραπάνω αφήγημα χρησιμοποιήθηκε έντονα κατά τα πρώτα χρόνια της μνημονιακής περιόδου, ωστόσο πλέον έχει καταρριφθεί, ή καλύτερα, κατατροπωθεί. Είναι αρκετές άλλωστε οι έρευνες που αναφέρουν ότι από τα τεράστια "πακέτα διάσωσης" προς την Ελλάδα, το 92% κατέληξε στη διάσωση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και όχι στους πολίτες. Ως "πολιτικά ενεργοί", οι παρουσιαστές των Ράδιο Αρβύλα είναι σίγουρο πως το γνωρίζουν, άρα επιλέγουν να μην το
αναφέρουν. Αυτή η επιλογή τους είναι και η πεμπτουσία της προπαγάνδας που ασκούν: η μετάδοση ενός μηνύματος ή η παρουσίαση μιας θέσης με τέτοιο τρόπο, ώστε να αποκρύπτονται σκόπιμα ή να μεταλλάσσονται συγκεκριμένα στοιχεία, με σκοπό να επηρεαστεί το κοινό προς κάποια θέση.
"Σε όσους μιλάνε οποιαδήποτε γλώσσα, χρωστάτε"
Η Ελλάδα χρωστάει, το ίδιο συμβαίνει όμως και με κάθε χώρα του κόσμου, άλλωστε κάθε κράτος έχει ένα ογκώδες δημόσιο χρέος. Για παράδειγμα το χρέος της Γερμανίας με την "παντοδύναμη" οικονομία, ξεπερνάει το 1,9 τρισ. ευρώ. Δεν ωφελεί να αναλυθεί το αν κάτι τέτοιο είναι "φυσιολογικό", το ποιος κερδοσκοπεί από όλα αυτά τα χρέη και το αν το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα είναι ένας "γίγαντας με πήλινα πόδια", ένα σαθρό οικοδόμημα που βασίζεται στο ψέμα. Στο σύστημα που υπάγεται η χώρα, η επιζήτηση δανείου δεν είναι "ζητιανιά", ταπείνωση, αλλά συνηθισμένη πραγματικότητα. Το οξύμωρο εδώ είναι ότι κάποτε, συγκεκριμένα στις 30 Μαρτίου 2010, στο ξεκίνημα της κρίσης, οι Ράδιο Αρβύλα είχαν παρουσιάσει αποσπάσματα από τη σειρά ντοκιμαντέρ Zeitgeist, που αφορούσε το πώς το χρήμα είναι επίπλαστο και τα χρέη δημιουργούνται ώστε να ελέγχονται οι κυβερνήσεις και οι λαοί. Τότε όμως, μάλλον έπρεπε να οικοδομήσουν το "εναλλάκτικό" τους προφίλ, το άλλοθι πίσω από το οποίο ασκούν τώρα τον χυδαίο τους επικοινωνιακό πόλεμο. "O tempora, o mores", που είπε ο Κικέρων και μάθαμε από τα Αστερίξ...
"- Αυτό για την ανθρωπιστική κρίση, καινούριο είναι;
- Ναι, γιατί πλέον είμαι αριστερή"
- Ναι, γιατί πλέον είμαι αριστερή"
Η ανθρωπιστική κρίση υπάρχει και κάθε προσπάθεια απόκρυψης, ή ακόμη χειρότερα, λοιδορίας της, συνιστά ύβρι για τα εκατομμύρια των Ελλήνων που υποφέρουν από αυτήν. Σύμφωνα με στοιχεία του "μακρινού" 2013, 2,5 εκατομμύρια Έλληνες ζούνε κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ ακόμη 3,8 εκατ. πολίτες απειλούνται άμεσα από αυτήν, με το όριο να ορίζεται στα 432 ευρώ το μήνα για ένα άτομο και 908 ευρώ για μια τετραμελή οικογένεια. Αν προστεθούν αυτοί οι αριθμοί της ντροπής, βγάζουν 6,3 εκατομμύρια, αριθμός που αντιπροσωπεύει πάνω από το 50% του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Παράλληλα, η ανθρωπιστική κρίση, αυτό το "ευφυολόγημα" του ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τους Ράδιο Αρβύλα, είναι πλέον αναγνωρισμένη και από την Κομισιόν, που το Μάρτιο υποσχέθηκε πακέτο 2 δισ. για την καταπολέμησή της, αλλά και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που υπερψήφισαν το πρώτο νομοσχέδιο της νέας κυβέρνησης στη Βουλή. Ψιλά γράμματα...
"Τις δικές σας δημοκρατικές αποφάσεις εγώ θα τις σεβαστώ;"
Με μια διαφορετική ανάγνωση, αυτή η ρητορική ερώτηση του "Ευρωπαίου τραπεζίτη" θα μπορούσε να σατίριζε τη βαθύτατα αντιδημοκρατική στάση της Ευρωζώνης. Μιας ομάδας κρατών που αρνείται, αφενός να σεβαστεί την ετυμηγορία ενός "ισότιμου" λαού κι αφετέρου να αντικρίσει κατάματα την πραγματικότητα που δημιούργησαν οι προηγούμενες αποφάσεις της. Μακάρι να ήταν αυτό. Μακάρι μια εκπομπή όπως οι "Ράδιο Αρβύλα", με σημαντική θεαματικότητα κι αποδοχή, να τολμούσε να στηλιτεύσει αυτές τις επικίνδυνες ιδέες των Ευρωπαίων, κάτι που έκανε για παράδειγμα το γερμανικό κρατικό κανάλι ZDF. Ο τόνος και η ατμόσφαιρα δυστυχώς δείχνουν κάτι άλλο. Καταπώς φαίνεται μέσα σε αυτήν τη σχέση "δανειστή-δανειζόμενου" έννοιες όπως δημοκρατία, ακόμα και στην αστική μεταλλαγμένη της μορφή, δεν έχουν καμία θέση. Οι εκλογές δεν μετράνε, γιατί χρωστάμε. Η ψήφος, η άποψη, τα "θέλω" σου δεν μετράνε, γιατί χρωστάς. Αυτό υποστηρίζουν τόσο ο Κανάκης και η κομπανία του, όσο και ο οποιοσδήποτε απαντάει αρνητικά στο παραπάνω ερώτημα. Το νέο αφήγημα, μετά τον μύθο του "Ευρωπαίου - σωτήρα", ορίζει ότι κινούμαστε σε έναν μονόδρομο, χωρίς δυνατότητα απόκλισης, χωρίς περιθώριο επιλογής.
"Το αίτημά σας απορρίπτεται"
Μια τέτοια αίσχιστη μορφή προπαγάνδας, δεν θα μπορούσε παρά να τελειώσει με ένα τεράστιο ψέμα. Το αίτημα για την παροχή νέου δανείου στην Ελλάδα φυσικά δεν έχει απορριφθεί στη βάση του, ούτε ο "Ευρωπαίος τραπεζίτης" στην πραγματικότητα δείχνει να βρίσκεται σε τόσο ισχυρή θέση, ώστε να διακόψει κάθε συζήτηση. Επί πέντε ολόκληρους μήνες, το ελληνικό ζήτημα βρίσκεται στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας, ενώ απασχολεί τακτικά και υπερδυνάμεις εκτός Ευρωζώνης, όπως ΗΠΑ και Ρωσία. "Είναι υπομονετικοί και καλόκαρδοι οι Ευρωπαίοι", θα μπορούσε να απαντήσει κάποιος, υποστηρικτής του μύθου του "Ευρωπαίου - σωτήρα". Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με την τιμωρητική τους στάση, την επιμονή τους στην αποτυχημένη λιτότητα και τις παράλογες απαιτήσεις τους.
Στην πραγματικότητα, η κρίση δεν αφορά μόνο την "υπεροπτική" και "καλοπερασάκια" Ελλαδίτσα, του τσιφτετελιού και των Καγιέν, αλλά ολόκληρη τη "σοβαρή και μετρημένη" Ευρώπη. Παρά τις ενοχλητικές της ιδιαιτερότητες, η Ελλάδα είναι απλά μέρος του προβλήματος και όχι αποδιοπομπαίος τράγος. Φυσικά τίποτα τέτοιο δεν ειπώθηκε στο σκετς, έκανε χώρο για τα ψέματα. Η σάτιρα όμως αντικατοπτρίζει πάντα την αλήθεια, έστω στην υπερβολική της μορφή. Αντίθετα, η απεικόνιση μιας ψευδούς πραγματικότητας είναι καθήκον της προπαγάνδας. Κι αυτή ήταν η τελευταία εκπομπή των Ράδιο Αρβύλα για φέτος. Μια "εναλλακτική", πιασάρικη κακόγουστη προσπάθεια επηρεασμού των μαζών με ψευδή στοιχεία και αποδεδειγμένα λανθασμένες, επιφανειακές αντιλήψεις. Δεν περιμέναμε κάτι παραπάνω.
Άλλωστε η αλήθεια με το ψέμα για τους Ράδιο Αρβύλα ήταν πάντα ζητήματα σχετικά. Η εκπομπή είναι για χρόνια μια καρικατούρα του ξεπεσμένου μιντιακού συστήματος, που προσπαθεί να εμφανιστεί ανώτερη των όσων σατιρίζει, αλλά παραμένει στο ίδιο επίπεδο, που επιθυμεί να φανεί διαφορετική, "εναλλακτική", "αντισυστημική", αλλά παραμένει θλιβερά ίδια, μια ακόμα αράδα στα κακώς κείμενα με τα οποία ασχολείται. Από τον προκλητικό σεξισμό μέχρι την υπαγωγή τους σε έναν κρατικοδίαιτο ξεπεσμένο επιχειρηματικό όμιλο πνιγμένο στα χρέη, οι Ράδιο Αρβύλα είναι επίπλαστοι, δήθεν, σαν την πραγματικότητα που νομίζουν ότι απεικονίζουν. Ήταν αυτονόητο ότι κάποια στιγμή θα έπρεπε να υπερασπιστούν απροκάλυπτα το σύστημα που εκπροσωπούν. Το αστείο είναι ότι το σύστημα τους χρεοκόπησε μαζί με εκείνους και δεν το έχουν αντιληφθεί ακόμη.
Να ένα θέμα για σάτιρα...
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου